Bij het woord soa denk je vrijwel automatisch aan seks. Penetratie. Intiem contact. Maar wat als we je vertellen dat je ook een soa kunt oplopen zonder dat je ooit uit de kleren bent gegaan? Sommige seksueel overdraagbare aandoeningen nemen onverwachte routes: via vingers, mond, huid of zelfs handdoeken.
Soa’s zijn niet altijd kieskeurig in hoe ze reizen
Het label “seksueel overdraagbaar” is soms te beperkt. Niet elke soa wacht netjes op penetratie.
- Herpes kan zich verspreiden via huid-op-huidcontact, ook zonder seks
- Hpv nestelt zich via aanraking van geïnfecteerde huid – condooms dekken niet alles af
- Gonorroe en chlamydia kunnen via natte handdoeken of seksspeeltjes worden overgedragen als deze kort na gebruik gedeeld worden
- Syfilis kan zich ook verspreiden via zoenen bij een infectie in de mond
Seksualiteit begint vaak al vóór de daad. En soa’s ook.
De risicovolle situaties die je níet op je radar hebt
Niet alles wat onschuldig lijkt, is dat ook. Zeker als je geen weet hebt van mogelijke besmetting.
- Een massage met intiem huidcontact zonder condoom of handschoen
- Het delen van seksspeeltjes zonder schoonmaken of condoom
- Orale seks zonder bescherming – vaak onderschat, maar risicovol
- Zoenen met iemand die een koortslip (herpes simplex) heeft
Het zijn momenten waarop je alertheid zakt, maar het risico stijgt.
Waarom 'geen seks gehad' niet altijd gelijkstaat aan 'geen risico gelopen'
Veel mensen sluiten een soa-test uit omdat ze “geen seks” hebben gehad. Maar dat is geen garantie.
- Orale seks wordt vaak niet als “échte seks” gezien, maar is een bekende transmissieroute
- Huidcontact, vingeren of het delen van speelgoed kan al voldoende zijn bij sommige soa’s
- Zelfs zoenen kan risico geven bij herpes of bepaalde vormen van syfilis
Je gedrag telt, niet enkel je definitie van seks.
Hoe je jezelf beschermt zonder paranoia – maar met realisme
De oplossing is niet om alles te wantrouwen, maar wel om bewust te zijn.
- Gebruik condooms of beflapjes, ook bij orale seks of seksspeeltjes
- Maak speeltjes schoon tussen partners of gebruik er aparte condooms voor
- Let op koortslippen of zichtbare wondjes bij jezelf en anderen
- Laat je testen als je intiem bent geweest – ook zonder penetratie
Kennis is geen angstzaaierij. Het is je beste bescherming.
Soa’s beperken zich niet tot je idee van seks
Een soa oplopen zonder seks? Het klinkt onlogisch, maar het is medisch perfect mogelijk. Het probleem is niet wat je doet, maar wat je níet weet. Door voorbij het klassieke seksplaatje te denken en je bewust te zijn van alle overdrachtsroutes, neem je je gezondheid serieus – zonder dat het ten koste hoeft te gaan van je plezier. Want voorkomen begint bij herkennen. Ook buiten de slaapkamer.
